+12 °С
Яңгыр
Барлык яңалыклар
Общество
12 апрель 2018, 11:56

Тукай һәйкәле, китап һәм “Бәлешфест”...

Башкортстан татарларының милли-мәдәни автономиясе колачлы эш алып бара.

“Башинформ” мәгълүмат агентлыгында үткән матбугат конференциясендә Уфада бөек татар шагыйре Габдулла Тукайга һәйкәл кую, “Башкортстан татарлары фольклоры” сериясеннән китап чыгу һәм “Бәлешфест” фестиваленә әзерлек турында сүз барды.
— Тукай ул — яшәү символы, безнең үткәнебез һәм киләчәгебез. Без аның ши­гырьләрен тыңлап үстек һәм балаларыбызга да укыйбыз. Кыска гына гомерендә ул бай әдәби мирас калдырган. Аның әсәрләре йөздән артык телгә тәрҗемә ителгән. Габдулла Тукай Уфада Мәҗит Гафури белән очрашкан. Аларның дуслыгы ике халык арасында дуслык күпере сал­ган, — диде Башкортстан татарларының милли-мәдә­ни автономиясе рәисе Римма Үтәшева. – Башкалада бөек шагыйрьгә һәйкәл куюны сорап күптән мөрәҗәгать иткән идек һәм менә республика Башлыгыннан уңай җавап алдык. Уфада Габдулла Тукайга һәйкәл куелырга тиеш. Башкортстан Хөкүмәте карарына ярашлы, иң яхшы һәйкәл проектына ачык конкурс игълан ителде.
Республика Мәдәният министр­лыгының әйдәүче белгече Рөстәм Кучуков сүзләренә караганда, министрлык Уфа шәһәре хакимияте белән берлектә конкурс үткәрү турында положение әзерләгән. Гаризалар 1 июльгә кадәр Русия рәссамнары берле­генең Башкортстан бүлек­чәсендә кабул ителә. Анда профессиональ скульпторлар да, авторлар коллективлары да катнаша ала. Конкурс комиссиясе составына мәдәният хезмәткәр­ләре, власть органнары вәкилләре кергән.
— Габдулла Тукайга һәйкәл­не кую урыны итеп Уфа “Нур” татар дәүләт театры алдындагы мәйдан сайланган. Проект театр­ның архитектурасы белән тәңгәл килергә тиеш.


— 2020 елга кадәр бездә һәйкәлне финанслау каралмаган. Ләкин без милли-мәдәни авто­номиягә Башкортстан башлыгы грантын алуда ярдәм күрсәтергә әзербез. Быел грант акчасына рәссам Әхмәт Лотфуллинга һәйкәл ачыла. Шулай ук Интернетта яңа, заманча мәйданчык — краудфандинг бар. Күпләр моның белән файдалана. Проектны гамәл­гә ашыру өчен бергәләп акча җыела, — диде Уфа шәһәре хакимиятенең мәгариф ида­рәсе белгече Илдус Каһар­манов.
“Башкортстан татарлары фольклоры” сериясенең беренче томы — “Риваятьләр, легендалар, мифологик хикәятләр, сөйләкләр” китабы дөнья күрде. Бу хакта матбугат конферен­ция­сендә Башкортстан дәүләт университеты доценты Илдус Фазлетдинов сөйләде.
— Хезмәт шушы көннәр­дә 1000 данә тираж белән Зәйнәп Биишева исемендәге Башкортстан “Китап” нәшри­я­­тында басылды. Китап Башкортстан татар­ларының 702 фольклор әсәрен үз эченә ала. Шуларның 600дән артыгы гыйльми әйләнешкә беренче тапкыр кертелә. Том — Башкортстанда яшәүче татар­лар­ның халык авыз иҗаты әсәрләрен жанрлар буенча төркемләп, тупланма рәвешендә басылып чыккан беренче үрнәк булып тора, — диде Илдус Камил улы. — Материал туплау эше узган гасыр ахырында ук башланды, Башкортстанда татарлар күпләп яшәгән районнарга студентлар белән күпсанлы экспедицияләр оештырылды. Китапның нигезен шулар барышында тупланган фольклор үрнәкләре тәшкил итә.
Китапның фәнни яңалы­гы шактый. Биредә сөйләк жанрына караган әсәрләр беренче тапкыр бергә җыеп бирелә, кереш мәкаләдә Башкортстан татарлары фольклорының Казаннан үзгә яклары анализланды, тугандаш башкорт халык авыз иҗатының йогынтысы тикшерелде. Томның фәнни мөхәррире – күренекле башкорт фольклорчысы, филология фән­нәре докторы, профессор Әхмәт Сөләйманов.
Илдус Фазлетдинов әлеге том белән генә чикләнеп калмаска җыена. Әле ул серия­нең “Бәетләр һәм мөнә­җәтләр” китабын әзерли.
Үзенчәлекле чара “Бә­леш­фест”­ка әзерлек белән милли-мәдәни автономия рәисе урынбасары, БДПУ­ның татар теле һәм әдә­бияты кафедрасы доценты Альбина Хәлиул­лина, Бүздәк районының “Татар тарихи-мәдәни үзәге” директоры Гүзәл Гәүһәрова таныштырды.
— Башкортстан татар­ларының милли-мәдәни автономиясе Башкортстан халыклары ассамблеясе, Халыклар дуслыгы йорты һәм республика районнары яр­дәме белән “Бәлешфест” милли ризык фестивален үткәрү буенча башлангыч белән чыкты һәм Русия Прези­дентының грантын алды. Фестиваль 19 майда Халыклар дуслыгы йорты филиалында – Бүздәк рай­онының “Татар тарихи-мә­дәни үзәге”ндә үтәчәк, — диде Альбина Хәлиуллина. — Чараның максаты – Башкортстанда милли ашха­нәне үстерү һәм тергезү, милли ризык әзерләү традиция­ләрен, татар һәм башкорт халык­ларының милли азыгы – бәлешне табынга бирү осталыгын саклау һәм ныгыту, төрле халык вәкил­ләрен мәдәни берләштерү, милли кунакчыллык тра­диция­ләрен пропагандалау. Фестиваль кысаларында милли ризыкларның презен­та­цияләре, дегуста­цияләре һәм һәр халык ашханәсе буенча тематик өстәлләр оештырылачак.
Читайте нас: